روش‌های موثر برای تنبیه کودکان

تنبیه کودکان یکی از روشهای تربیت آنهاست. اما تنبیه کودک به معنی کتک زدن او نیست. کودک شما با تنبیه اصولی کنترل احساسات رو یاد میگیره.

همونطور که بچه‌ها بزرگ میشن و ظاهرشون تغییر می‌کنه، اخلاق و رفتار اونها هم عوض می‌شه. بچه‌ای که وقتی دو سالشه خیلی آروم و بی سر و صداست، ممکنه توی هفت سالگی خیلی شما رو اذیت کنه. کارشناس‌ها معتقدن که بهترین راه برای درک بچه‌ها اینه که بدونیم اونها از نظر رشدی توی چه مرحله‌ای هستن. این‌طوری میشه برای مواقع عصبانیت، لجبازی و… تنبیه مناسبی رو پیدا کرد.

تنبیه خوبه یا نه؟
خیلی وقت‌ها تا حرف از تنبیه کودکان میشه، سریع به یاد کتک زدن می‌افتیم. درصورتی که این روش اصلا روش درستی نیست و ممکنه عواقب طولانی مدتی برای بچه‌ها داشته باشه.
تنبیه کردن به معنای کتک زدن نیست بلکه راه‌های مختلفی برای تنبیه کودک وجود داره.
بعضی از کارشناس‌ها معتقدن که تنبیه کردن یک روش تربیتی فرزندپروری هست و درست یا غلط بودنش به نوع تنبیهی که شما انتخاب می‌کنید بستگی داره.
در ادامه ما برای شما چند استراتژی یا بهتره بگیم چند روش موثر برای تنبیه کودکان رو پیشنهاد میدیم. این روش‌ها مورد تایید مراکز معتبر بین‌المللی هستن.

چطور کودک خود را تنبیه کنیم؟
وقفه کوتاه یا تایم اوت (Time Out)
توی این روش باید کودک رو از محیطی که در اون رفتار مخرب داشته، جدا کنیم. برای این کار باید از قبل یک محل مناسب رو در نظر داشته باشین و هربار که رفتار اشتباهی از کودک شما سر زد، اون رو به مکان مورد نظر بفرستید.
نکته مهم: محلی که برای تنبیه کودکان در نظر می‌گیرین نباید برای بچه‌تون ترسناک، خطرناک یا جذاب باشه.
وقتی بچه‌تون کار ناپسندی انجام داد، اون رو به اون محل ببرین و بهش بگید باید مدتی رو توی اون محل بمونه. مدت زمان تنبیه هم به سن و سال بچه بستگی داره… به ازای هر سال از سنش یک دقیقه! (مثلا برای بچه چهار ساله، ۴ دقیقه)
تایم اوت به بچه‌ها یاد میده که احساسات خودشون رو کنترل کنن. این اتفاق می‌تونه برای آینده‌شون هم مفید باشه.

از دست دادن امتیاز
وقتی ما بچه‌مون رو تنبیه می‌کنیم هدفمون این نیست که بچه رو تسلیم خودمون کنیم بلکه می‌خوایم بهش کمک کنیم تا برای آینده‌اش انتخاب‌های بهتری داشته باشه.
یکی از روش‌های تنبیه اینه که وقتی کودک شما کار اشتباهی انجام داد یک امتیاز ازش کم کنید. این کم شدن امتیاز در نهایت به این اتفاق منجر میشه که اون یا برای مدتی اجازه بازی با اسباب‌بازیش رو نداره و یا اجازه نداره تلویزیون تماشا کنه.

نادیده بگیرید!

اگه کودکتون رفتار نادرستی انجام داد، به شرطی که این رفتار نادرست خیلی کوچولو باشه! و زیاد جدی و آسیب‌زننده نباشه، پیشنهاد می‌کنیم اون رو نادیده بگیرید.
منظور از نادیده گرفتن اینطوریه که به کودکتون وانمود کنین بهش توجهی ندارید و بهش جواب ندید. اون به مرور زمان یاد می‌گیره اگه حرکت اشتباهی انجام بده توجه شما رو از دست میده!

آموزش مهارت‌های احساسات به کودک
اگه وقتی کودک شما رفتار نامناسبی انجام میده شما اون رو کتک بزنید، کودکتون هیچوقت یاد نمی‌گیره که چطور رفتار کنه و فقط ممکنه همون لحظه آروم بشه. اما اگه با اون درباره رفتار مناسب و کنترل احساساتش صحبت کنین، اون یاد می‌گیره که چطور خشمش رو کنترل کنه و رفتار مناسبی داشته باشه.

منطقی رفتار کنین!
سعی کنین با کودک خودتون منطقی رفتار کنین و رفتار نادرستش رو با رفتار نادرست جواب ندین. چطور؟
مثلا وقتی کودک شما شام نمی‌خوره، بهش اجازه ندید که قبل از خواب میان وعده بخوره. یا اگه کودکتون اسباب‌بازی‌هاش رو جمع نمی‌کنه، بهش اجازه ندید که بقیه روز رو با اسباب‌بازی‌ها بازی کنه. اینجوری یاد می‌گیره که هر رفتار نادرست یک پیامد داره.

تنبیه طبیعی!
تنبیه طبیعی اینجوریه که مثلا وقتی کودک شما دوست نداره کاپشنش رو بپوشه، شما هم بهش اصرار نکنید و اجازه بدید بدون کاپشن بیرون بره. اینطوری وقتی سرمای هوا رو حس کنه متوجه اشتباه خودش میشه.

جایزه دادن!
اگه کودک شما برای رفتار مناسبی که انجام میده جایزه بگیره، تشویق میشه تا اون رفتار رو باز هم تکرار کنه. اغلب اوقات جایزه دادن به کودکان می‌تونه توی تغییر رفتار اونها موثر باشه و برای اونها انگیزه ایجاد کنه.

از کودک خودتون تعریف کنید
اگه متوجه شدین که کودکتون کار خوبی انجام داده، حتما بهش بگید و ازش تعریف کنین.
مثلا اگه امروز تصمیم گرفته اسباب‌بازیش رو به خواهر یا برادر کوچکترش بده، بهش بگید:
«خیلی کار خوبی کردی که امروز اسباب‌بازیت رو به خواهر/ داداششت دادی… آفرین عزیزم»

در پایان…
اگه میخواید تنبیه خوبی رو برای کودکتون انتخاب کنید، قبلش بهتره که به توصیه‌های روانشناسان کودک گوش کنید یا با یک روانشناس کودک مشورت کنید.